Για τον ΛΗΠΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ [για το ΚΟΙΝΟ] Για το ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ [για το ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ] Για τους ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ

Επιλέξτε ΕΔΩ για να ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ με το ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ του Γραφείου Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας


Η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών εντάσσεται στην ευρύτερη Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΟΗΕ 1948) και στόχο έχει να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής σε ένα πλαίσιο σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.


Ήδη ο Ιπποκράτης από τον 4ο π.χ. αιώνα συνέλαβε την έννοια της προστασίας του ασθενούς και αναφέρθηκε στο δικαίωμα του απορρήτου και της εμπιστευτικότητας


«…και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά την διάρκεια της θεραπείας … δεν θα τα κοινοποιώ θεωρώντας ότι είναι ιερά μυστικά».


Ιδιαίτερα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα διάφορα κράτη αρχίζουν να συζητούν το θέμα των δικαιωμάτων των ατόμων που προσφεύγουν σε υγειονομικές υπηρεσίες διατυπώνοντας Χάρτες ή ψηφίζοντας νόμους για την κατοχύρωσή τους.


Η πρώτη σημαντική κίνηση έγινε το 1973 στην Αμερική από την Αμερικανική Νοσοκομειακή Ένωση όπου ψηφίζεται ο «Κώδικας Δικαιωμάτων του Ασθενούς».


Το 1974 στην Γαλλία εκδίδεται ο Χάρτης των Δικαιωμάτων και των Υποχρεώσεων των Ασθενών ενώ το 1994 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στο Amsterdam εκδίδει την Διακήρυξη για την Προαγωγή των Δικαιωμάτων των Ασθενών στην Ευρώπη.


Το 2002 καταρτίζεται η Ευρωπαϊκή Χάρτα Δικαιωμάτων των Ασθενών από το Δίκτυο Ενεργών Πολιτών μαζί με άλλες 12 Ευρωπαϊκές Οργανώσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί «ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας». Σήμερα αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Δικαίου και διακηρύσσει 14 δικαιώματα : το δικαίωμα της πρόληψης, της πρόσβασης , της πληροφόρησης, της συγκατάθεσης ,της ελεύθερης επιλογής, της εχεμύθειας ,της εμπιστευτικότητας, του σεβασμού του χρόνου του ασθενούς, της τήρησης των προδιαγραφών ποιότητας, της ασφάλειας , της καινοτομίας, της αποφυγής της περιττής ταλαιπωρίας και πόνου, της εξατομικευμένης θεραπείας, της έκφρασης παραπόνων και της αποζημίωσης.


Στην Χώρα μας το άρθρο 21 παράγραφος 3 του Συντάγματος ορίζει ότι « το Κράτος μεριμνά για την υγεία των Πολιτών…».


Στο άρθρο 59 παρ.1 του Ν.4368/2016(ΦΕΚ Α΄21) αναφέρονται τα δικαιώματα των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας στις πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες μονάδες φροντίδας υγείας και περίθαλψης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα τα οποία είναι : το δικαίωμα πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας χωρίς διακρίσεις, το δικαίωμα σε αξιοπρεπείς συνθήκες φροντίδας υγείας και περίθαλψης, το δικαίωμα στη συνέχεια της φροντίδας υγείας, το δικαίωμα σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, το δικαίωμα στην πληροφόρηση για την παροχή κατάλληλης και τεκμηριωμένης υπηρεσίας υγείας, το δικαίωμα στον αυτοκαθορισμό, το δικαίωμα στην συναίνεση και ενημέρωση, το δικαίωμα πρόσβασης στον ιατρικό φάκελο και αρχεία, το δικαίωμα στο απόρρητο, στην ιδιωτικότητα και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, το δικαίωμα προστασίας της γεννητικής ταυτότητας και το δικαίωμα αναφοράς και λήψης γραπτής απάντησης.


Ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας ,Ν.3418/2005 (Α΄287) στο ΚΕΦ.Γ. Σχέσεις Ιατρού και Ασθενή αρ 8 - 15 περιλαμβάνει τα εξής δικαιώματα ασθενών : την αμοιβαία εμπιστοσύνη και σεβασμό μεταξύ γιατρού και ασθενή , την προτεραιότητα στην προστασία της υγείας του ασθενή, την πλήρη και κατανοητή ενημέρωση για την πραγματική κατάσταση της υγείας του ασθενή, το δικαίωμα της συναίνεσης , το δικαίωμα της εχεμύθειας καθώς και το δικαίωμα πρόσβασης στα ιατρικά αρχεία κ και λήψης αντιγράφων του ιατρικού του φακέλου.


Στο άρθρο 2 παρ. 3 του Ν.2716/ΦΕΚ 96/τ.Α΄/17-05-1999 αναφέρονται τα δικαιώματα Ληπτών στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας όπως το δικαίωμα για αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, το δικαίωμα για εξατομικευμένη θεραπεία, το δικαίωμα της κοινωνικής επανένταξης, το δικαίωμα να αμφισβητεί ο ασθενής στο δικαστήριο την ακούσια νοσηλεία, να συνομιλεί κατ ιδίαν με δικηγόρο, να έχει πρόσβαση στα δεδομένα των αρχείων που τον αφορούν και το δικαίωμα να προστατεύει την περιουσία του.


Με τον Νόμο 2619/1998/ ΦΕΚ Α 132 κατοχυρώνεται από τη χώρα μας η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του ατόμου σε σχέση με τις εφαρμογές της βιολογίας και της ιατρικής όπου εμπεριέχονται άρθρα που αφορούν τα δικαιώματα των ασθενών όπως ισότητα των ευκαιριών στην περίθαλψη, ελεύθερη συναίνεση των ασθενών, δικαίωμα στην ενημέρωση.


ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ


Το 1992 με τον Νόμο 2071/ΦΕΚ 123/92 άρθρο 47 διατυπώνονται τα δικαιώματα του νοσοκομειακού ασθενούς σύμφωνα με τα οποία :


  1. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να προσεγγίζει τις υπηρεσίες του Νοσοκομείου που είναι πλέον κατάλληλες για την περίπτωσή του.
  2. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα της παροχής φροντίδας σε αυτόν με τον οφειλόμενο σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπειά του. Η φροντίδα αυτή περιλαμβάνει την άσκηση της ιατρικής, της νοσηλευτικής των παραϊατρικών υπηρεσιών ,την κατάλληλη διαμονή, την κατάλληλη μεταχείριση και την αποτελεσματική διοικητική και τεχνική εξυπηρέτηση.
  3. Ο ασθενής έχει δικαίωμα να συγκατατεθεί ή να αρνηθεί κάθε διαγνωστική ή θεραπευτική πράξη που πρόκειται να διενεργηθεί σε αυτόν. Σε περίπτωση ασθενούς με μερική ή πλήρη διανοητική ανικανότητα, η άσκηση αυτού του δικαιώματος γίνεται από το πρόσωπο που κατά νόμο ενεργεί για λογαριασμό του.
  4. Ο ασθενής δικαιούται να ζητήσει να πληροφορηθεί ότι αφορά την κατάστασή του. Το συμφέρον του ασθενούς είναι καθοριστικό και εξαρτάται από την πληρότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών που δίνονται. Η πληροφόρηση του ασθενούς πρέπει να του επιτρέπει να σχηματίσει πλήρη εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονομικών παραμέτρων της καταστάσεώς του και να λαμβάνει αποφάσεις ο ίδιος ή να μετέχει στη λήψη αποφάσεων, που είναι δυνατό να προδικάσουν τη μετέπειτα ζωή του.
  5. Ο ασθενής ή ο εκπρόσωπός του σε περίπτωση εφαρμογής της παρ. 3., έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί πλήρως και εκ των προτέρων, για τους κινδύνους που ενδέχεται να παρουσιασθούν ή να προκύψουν με αφορμή την εφαρμογή σε αυτόν ασυνήθιστων ή πειραματικών διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων. Η εφαρμογή των πράξεων αυτών στον ασθενή λαμβάνει χώρα μόνο ύστερα από συγκεκριμένη συγκατάθεση του ίδιου. Η συγκατάθεση αυτή μπορεί να ανακληθεί από τον ασθενή ανά πάσα στιγμή.
  6. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα, στο μέτρο και στις πραγματικές συνθήκες που αυτό είναι δυνατό, προστασίας της ιδιωτικής του ζωής. Ο απόρρητος χαρακτήρας των πληροφοριών και του περιεχομένου των εγγράφων που τον αφορούν, του φακέλου των ιατρικών σημειώσεων και ευρημάτων, πρέπει να είναι εγγυημένος.
  7. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα του σεβασμού και της αναγνωρίσεως σε αυτόν των θρησκευτικών και ιδεολογικών του πεποιθήσεων.
  8. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να παρουσιάσει ή να καταθέσει αρμοδίως διαμαρτυρίες και ενστάσεις και να λάβει πλήρη γνώση των επ’ αυτών ενεργειών και αποτελεσμάτων.

Ο νομοθέτης προσδιόρισε μόνο τα δικαιώματα του νοσοκομειακού ασθενούς ενώ δεν αναφέρθηκε στις υποχρεώσεις του. Από τα δικαιώματα των ασθενών αλλά και από τον κανονισμό λειτουργίας του κάθε νοσοκομείου απορρέουν οι υποχρεώσεις του ασθενούς:


ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ


Ο ΑΣΘΕΝΗΣ έχει την υποχρέωση:


  1. Να σέβεται τους κανόνες λειτουργίας του Νοσοκομείου καθώς και την περιουσία του Ιδρύματος.
  2. Να συμμορφώνεται με τις οδηγίες των Γιατρών και να συνεργάζεται με το νοσηλευτικό προσωπικό που φροντίζει για την καλύτερη εξυπηρέτησή του.
  3. Να δείχνει κατανόηση και να είναι ήρεμος κατά τις επαφές του, με το Προσωπικό, όπως επίσης και να σέβεται τους άλλους ασθενείς.
  4. Να τακτοποιεί τις υποχρεώσεις του που αφορούν το κόστος νοσηλείας του, προσκομίζοντας βιβλιάριο υγείας ή οποιοδήποτε άλλο δικαιολογητικό του ζητηθεί από τη Γραμματεία του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών και το Τμήμα Κίνησης Ασθενών.
  5. Να ενημερώνει το ιατρικό προσωπικό για το ιστορικό του και την τυχόν φαρμακευτική αγωγή πριν από την εισαγωγή του στο Νοσοκομείο.
  6. Να τηρεί τους κανόνες καθαριότητας τόσο στον θάλαμό του όσο και στους κοινόχρηστους χώρους του Νοσοκομείου.
  7. Να ενημερώνει τους επισκέπτες του, για την τήρηση του ωραρίου του επισκεπτηρίου, ώστε τόσο ο ίδιος όσο και οι άλλοι ασθενείς να αναπαύονται, αλλά και να δίνεται η δυνατότητα στο προσωπικό για καλύτερη φροντίδα.
  8. Να ενημερώνει άμεσα το προσωπικό για οποιαδήποτε υλικοτεχνική βλάβη.
  9. Να προσέρχεται στο Νοσοκομείο με τα εντελώς απαραίτητα είδη ένδυσης και προσωπικής υγιεινής .Να αποφεύγονται τα αντικείμενα αξίας.
  10. Να μην καταναλώνει άλλα είδη διατροφής εκτός αυτών που υποδεικνύει ο γιατρός.
  11. Να μην κάνει χρήση οινοπνευματωδών ποτών και να μην καπνίζει τόσο ο ίδιος όσο και οι επισκέπτες του, καθώς απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα μέσα στους χώρους του Νοσοκομείου.


Με τον Ν.2519/1997 καθιερώνονται για πρώτη φορά Όργανα Προστασίας Δικαιωμάτων των Ασθενών, θεσμοθετούνται στο Υπουργείο Υγείας και έχουν την κεντρική ευθύνη παρακολούθησης του θεσμού. Τα όργανα αυτά είναι:


1) Αυτοτελής Υπηρεσία Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών.


2) Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών


Σήμερα η προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών διασφαλίζεται από φορείς όπως :


1. Το Τμήμα Προστασίας Δικαιωμάτων Ασθενών της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του Υπουργείου Υγείας ( Π.Δ.106/2014 Α΄173) με αρμοδιότητες: α) την παρακολούθηση και τον έλεγχο της προστασίας των δικαιωμάτων των ασθενών και των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, β) την διερεύνηση παραπόνων και καταγγελιών και την παραπομπή στα αρμόδια όργανα, γ) την παροχή οδηγιών στα Γραφεία Υποστήριξης του Πολίτη και στις Επιτροπές προάσπισης δικαιωμάτων του πολίτη των Νοσοκομείων και δ) την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για θέματα προστασίας των ασθενών των εργαζομένων σε μονάδες παροχής φροντίδας υγείας αλλά και των πολιτών γενικά.


2. Η Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας ( άρθρο 59 του Ν. 4368/2916 Α΄21) η οποία έχει τις εξής αρμοδιότητες: εποπτεύει και ελέγχει την προστασία των δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας στους φορείς ή μονάδες της πρωτοβάθμιας δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας και περίθαλψης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.


3. Η Ειδική Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές Ν.2716/1999 (Α΄96) αρ.2, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 11 του Ν.4272/2014 ( Α΄145), εποπτεύει και ελέγχει την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές.


4. Τα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας (Ν.4368/2016 αρ.60) στα Νοσοκομεία τα οποία είναι αρμόδια για την υποδοχή, ενημέρωση σχετικά με τις ενδονοσοκομειακές διαδικασίες και τα δικαιώματα των ληπτών υπηρεσιών υγείας όπως και για την συλλογή και διεκπεραίωση καταγγελιών και παραπόνων και για τη διευκόλυνση υποβολής αναφορών στο Συνήγορο του Πολίτη.


5. Το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας ( Ν.2920/2001 Α΄ 13)


6. Ο Συνήγορος της Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ν.3923/2004) (Α΄231)


Ο Συνήγορος εισηγείται μέτρα για την αποκατάσταση και προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών , την εξάλειψη των φαινόμενων κακοδιοίκησης και την βελτίωση της λειτουργίας των υπηρεσιών υγείας.


Τέλος επισημαίνεται και η συμβολή στην προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών του θεσμού των Διαμεσολαβητών Υγείας – Συντονιστές Υπηρεσιών Υγείας (Ν.368/2016 άρθρο 6 Α΄21) Οι Διαμεσολαβητές Υγείας έχουν ως αποστολή την αρωγή σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού για άρση των εμποδίων στην πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας του Δημοσίου Συστήματος.


Γνωρίζοντας ότι οι περισσότεροι άνθρωποι όταν νοσηλεύονται νιώθουν αδύναμοι και εξαρτώμενοι τόσο από τους οικείους τους όσο και από αυτούς που έχουν την ευθύνη για την περίθαλψή τους θεωρούμε σημαντική την ενημέρωσή σας για τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις σας που έτσι ώστε να διευκολυνθεί η συνεργασία σας με τους επαγγελματίες υγείας του Νοσοκομείου μας.


© Πλήρης Συντήρηση, Επεμβάσεις Σχεδιασμού/Νέες Ενότητες (Υλοποίηση με ίδια μέσα): Προσωπικό Υποδιεύθυνσης Πληροφορικής Νοσοκομείου [2002-2024]